Stappenplan implementatie ZE-zones
SPES heeft voor gemeenten een stappenplan ontwikkeld richting een succesvolle invoering van een zero-emissiezone. De invulling en vormgeving van het stappenplan is zo gekozen dat het finale verkeersbesluit, dat nodig is om het gedrag van vervoerders te handhaven, juridisch houdbaar is.
Bestuurlijk besluit tot invoering
De eerste stap die gezet moet worden om te starten met de invoering van een ZE-zone is het collegebesluit. Als startsein van het invoeren van een zero-emissiezone, moet er een bestuurlijk besluit genomen worden. Dit besluit wordt in principe genomen door het college van B&W, maar kan – gezien de mogelijke impact – ook worden genomen door de raad. Bijna 30 gemeenten hebben dit besluit inmiddels genomen, zie kaart ZE-zones voor een overzicht van deze gemeenten. Het besluit tot invoering moet ten minste de volgende onderdelen bevatten:
- Omvang zone, waarbij bij voorkeur de omvang van de zone is weergegeven op een kaart.
- Ingangsdatum, waarbij het moment van invoering is benoemd, bij voorkeur expliciet met datum.
a. Zie stappenplan pagina 3
b. Zie ook de interactieve kaart van ZE-zone gemeenten
Verkeersbesluit & Ontheffingenbeleid
De ZE-zone wordt formeel ingevoerd door middel van het verkeersbesluit. Zie stappenplan pagina 4.
a. Verkeersbesluit en RVV-aanpassing
b. Procedure Verkeersbesluit
- Procedure 1: Via een uniforme openbare voorbereidingsprocedure
- Procedure 2: De reguliere verkeersbesluitprocedure
c. Inhoud verkeersbesluit, Ontheffingenbeleid, Landelijk afgestemde ontheffingen: Centraal Loket, Mandaatbesluit, Intentieverklaring Centraal Loket, Aanpassen legesverordening
Downloads:
Gemeentelijke organisatie
Voor de realisatie van de zone dienen er veel verschillende zaken geregeld te worden, die door verschillende afdelingen binnen de gemeente moeten worden opgepakt. Zie stappenplan pagina 9.
a. Opstellen projectplan en projectteam
b. Detailleren budgetaanvraag
c. Organiseren externe projectgroep / stakeholdergroep
d. Operationele werkzaamheden
Handhaving
Handhaving vormt een essentieel onderdeel van de ZE-zone. Bij voorkeur wordt de zone gehandhaafd met ANPR (automatic number plate recognition2), waarbij ondersteunend boa‘s (buitengewoon opsporingsambtenaren) worden ingezet. Voor ANPR-handhaving heeft SPES een aparte handleiding opgesteld voor gemeenten: Leidraad ANPR-handhaving. Zie stappenplan pagina 12.
a. Verkennen handhavingsstrategie
b. Handhavingsplan
c. Aanbesteden en implementatie van ANPR
Downloads:
Handreiking scanauto voor handhaving
De 'beslisboom toegang ZE-zone' biedt een visuele weergave van redenen waarom een voertuig wel of geen toegang heeft tot een ZE-zone. De beslisboom is zo opgesteld dat het doorlopen daarvan volledig geautomatiseerd kan worden. Anders dan de kentekenchecker van opwegnaarZES.nl, biedt de beslisboom inzicht in de reden waarom een voertuig wel of geen toegang heeft tot een ZE-zone. Dit document is een intern document dat gedeeld kan worden met bijvoorbeeld softwareontwikkelaars. Zie de oplegger voor extra informatie.
De Matrix ANPR aanbestedingen geeft een overzicht van diverse te maken keuzes ten aanzien van het ANPR-systeem en de aanbesteding zelf. Door middel van deskresearch van diverse aanbestedingen is er inzichtelijk gemaakt welke keuzes de verschillende gemeentes gemaakt hebben. Enerzijds geeft deze matrix inzicht in de te maken keuzes, anderzijds kan het helpen bij te weten welke gemeentes bepaalde keuzes gemaakt hebben. Zie de oplegger voor extra informatie.
Communicatie
In het communicatietraject kunnen de volgende fasen worden onderscheiden:
- Eerste communicatie over de invoering van de ZE-zone na het invoeringsbesluit
- Communicatie rondom verkeersbesluit
- Waarschuwingen voor de ingangsdatum van de zone
Zie stappenplan pagina 14.
Downloads:
Flankerend beleid
Bij het implementeren van de ZE-zone is het van belang een flankerend pakket te ontwikkelen, dat de transitie naar zero-emissie stadslogistiek stimuleert. Onder stadslogistiek worden alle goederen en diensten verstaan die worden geleverd in de stad, waarvoor bestel- en vrachtauto’s worden ingezet. We zien dat alle gemeenten die de ZE-zone hebben aangekondigd, in meer of mindere mate aandacht besteden aan het flankerend beleid. Flankerende maatregelen dragen bij aan:
- Vergroten van draagvlak van de ZE-zone onder bewoners, ondernemers etc.;
- Juridische inbedding van de zone bij verkeersbesluit (mitigatie negatieve effecten van de ZE-zone);
- Versnelling van de transitie naar zero-emissie stadslogistiek;
- Vermindering van ontheffingsaanvragen door het bieden van alternatieven aan ondernemers
Zie stappenplan pagina 16.
Benodigde kosten en capaciteit
In dit hoofdstuk worden de verwachte kosten voor het invoeren en operationaliseren van de ZE-zone toegelicht. Ook wordt ingegaan op de te verwachten jaarlijkse kosten voor het in stand houden van de ZE- zone. Zie stappenplan pagina 17.
Overige documenten
Aanvullende documenten voor de invoering van de ZE-zones