Rijksoverheid logo

GEDOGEN C-RIJBEWIJS VOOR ZE-BEDRIJFSVOERTUIGEN VAN 3.501 TOT EN MET 4.250 KG

7 december 2023

Huidige situatie

Op dit moment geldt een tijdelijke gedoogsituatie voor rijbewijs C-plicht voor zero-emissie bedrijfsvoertuigen van 3.501 kg tot en met 4.250 kg. Met het Openbaar Ministerie (OM) en de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) is afgesproken dat zij tijdelijk niet handhaven op het niet bezitten van de rijbewijs C-plicht tot uiterlijk 1 juli 2024 voor bestuurders van ZE-bedrijfsvoertuigen in deze gewichtsklasse die voor 1 oktober 2023 op naam zijn gesteld of aantoonbaar voor die datum zijn besteld. Ook zijn de chauffeurs van deze voertuigen voor deze periode vrijgesteld van tachograafplicht mits zij zich in een straal van 100 kilometer van de vestigingsplaats begeven.

De chauffeur moet kunnen aantonen dat het extra gewicht van het voertuig boven de 3.500 kg is toe te wijzen aan het batterijpakket. Dit kan middels een document dat bij het voertuig gehouden wordt waaruit blijkt wat het specifieke gewicht is van het batterijpakket. Het gewicht van het batterijpakket kunt u opvragen bij de producent of importeur van het ZE-bestelvoertuig. Zij dienen dit document in te vullen en te tekenen.

De toegestane maximum massa (TMM) van het ZE-bedrijfsvoertuig dient in het kentekenregister tevens in lijn te zijn met het gewicht op dit document (Lees: 3.500 kg + gewicht van de batterij). Dit vergt mogelijk nog een aanpassing voor sommige voertuigeigenaren. De chauffeurs mogen het voertuig besturen als zij verder ook aan de volgende voorwaarden voldoen:

Voorwaarden:

Vanaf 1 januari 2023 mogen bestuurders met een B-rijbewijs een zero-emissiebestelvoertuig tot en met maximaal 4.250 kg besturen. Hiermee wordt gedoogd voor dat niet voldaan wordt aan de plicht tot het bezitten van het C1 of C-rijbewijs, inclusief de bijbehorende beroepskwalificatie code 95, dat normaal gesproken boven de 3.500 kg verplicht is. Ook wordt tijdelijk gedoogd dat niet voldaan wordt aan de regels over de installatie en het gebruik van een tachograaf. Aan dit gedogen zijn de volgende voorwaarden verbonden:

Gedogen van het niet bezitten van rijbewijs C1 of C geldt indien:

  • het voertuigen betreft van de categorie N2 met milieuklasse ZE;

  • met een maximaal toegestane massa van meer dan 3.500 kg maar ten hoogste 4.250 kg;

  • indien het voertuig wordt gebruikt voor het vervoer van goederen en er geen aanhanger aan het voertuig zit;

  • de massa boven 3.500 kg uitsluitend toe te schrijven is aan de grotere massa van het alternatieve aandrijfsysteem in vergelijking met de massa van het aandrijfsysteem van een voertuig met dezelfde afmetingen dat is uitgerust met een interne verbrandingsmotor met een elektrische of compressieontsteking [NB: wij lezen dit in deze fase als 3.500 kg + het batterijgewicht];

  • het laadvermogen niet wordt verhoogd ten opzichte van hetzelfde voertuig [NB: wij lezen dit in deze gedoogfase als 3.500 kg + het batterijgewicht];

  • het voertuig wordt bestuurd door houders van een rijbewijs van categorie B dat ten minste twee jaar eerder was afgegeven, en;

  • een document in het voertuig aanwezig is met daarop vermeld het gewicht van het batterijpakket en het voertuig een tenaamstelling heeft of besteld is voor 1 oktober 2023. Het document waarop het gewicht van het batterijpakket kan worden aangetoond is  hier te downloaden.

Gedogen voor het niet geïnstalleerd en/of in gebruik hebben van de tachograaf* geldt indien:

  • het voertuig wordt gebruikt voor goederenvervoer;

  • binnen een straal van 100 kilometer rond de vestigingsplaats** van het bedrijf;

  • het voertuig wordt aangedreven met elektriciteit;

  • het voertuig een toegestane maximummassa heeft, met inbegrip van de massa van de aanhangwagens of opleggers, van niet meer dan 7,5 ton.

* Voor de duidelijkheid, in deze constructie stellen we het voertuig vrij van de tachograafplicht, maar niet van de rij- en rusttijden. Ook als er geen tachograaf aan boord is, moeten bedrijven aan arbeidstijdenregistratie van hun chauffeurs doen. Dat kan bijvoorbeeld door middel van een dienstrooster. 

** De vestigingsplaats kan een opslagpunt, distributiecentrum of nevenvestiging betekenen. Leidend is de plek waarvandaan het voertuig op een dag zijn rit is gestart.

Wetgeving blijft uit

Om een blijvend juridisch kader voor een vrijstelling in Nederlandse wetgeving te regelen, moet het kabinet een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) vaststellen, waarmee het Reglement rijbewijzen en het Arbeidstijdenbesluit vervoer worden gewijzigd. Bij de uitwerking van de AMvB is helaas gebleken dat het op dit moment niet uitvoerbaar en handhaafbaar is om de gedoogconstructie te verankeren in een permanente regeling en het daarmee ook duurzaamheid en de verkeersveiligheid niet ten goede kan komen. Mogelijk verandert dit op basis van vervolggesprekken met de Europese Commissie rondom de derde rijbewijsrichtlijn of nadat de onderhandelingen over de vierde rijbewijsrichtlijn met het Europees Parlement zijn afgerond. Of dit tot een oplossing leidt, is geenszins zeker. Zodra hierover meer duidelijkheid is, communiceren wij hierover.

 

WAT BETEKENT DIT VOOR ONDERNEMERS? 

Ondernemers met een ZE-bedrijfsvoertuig dat op naam is gesteld of is besteld vóór 1 oktober 2023.

Met het Openbaar Ministerie (OM) en de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) is afgesproken dat er tot 1 juli 2024 niet gehandhaafd zal worden op het in bezit hebben van rijbewijs C en de tachograafplicht. Omdat nu nog geen zicht is op legalisatie is besloten dat per 1 juli 2024 het huidige niet-handhavend optreden stopt. Dit houdt in dat per deze datum een emissievrij bedrijfsvoertuig met een gewicht van 3.501 tot en met 4.250 kg voortaan met rijbewijs C/C1 en code 95 bestuurd dient te worden en een tachograafplicht geldt. Voertuigeneigenaren kunnen er op dit moment echter ook nog voor kiezen om de toegestane maximum massa (TMM) van het voertuig in het kentekenregister te verlagen naar 3.500 kg en het voertuig met minder laadvermogen te laten besturen door chauffeurs met rijbewijs B.

Ondernemers met een ZE-bedrijfsvoertuig dat besteld is na 1 oktober 2023.

Voor nieuw te bestellen voertuigen na 1 oktober 2023 geldt er geen gedoogsituatie. Dit houdt in dat deze emissievrije bedrijfsvoertuigen met een gewicht van 3.501 tot en met 4.250 kg direct met rijbewijs C/C1 en code 95 bestuurd dienen te worden en een tachograafplicht geldt. Toekomstige voertuigeneigenaren kunnen er echter ook voor kiezen om bij aflevering van het nieuwe voertuig de toegestane maximum massa (TMM) in het kentekenregister direct in te laten schrijven met 3.500 kg en het voertuig met minder laadvermogen te laten besturen door chauffeurs met rijbewijs B.

Europese regels in ontwikkeling

Afgelopen maart is het voorstel voor de nieuwe vierde Europese Rijbewijsrichtlijn gepubliceerd door de Europese Commissie. Hierin is de mogelijkheid opgenomen om met een rijbewijs B een alternatief aangedreven voertuig tot en met 4.250 kg te besturen. Dit geldt voor zowel goederenvervoer als personenvervoer. De enige voorwaarde voor deze uitzondering is dat de chauffeur twee jaar zijn rijbewijs heeft. De huidige voorwaarde in de derde Rijbewijsrichtlijn over het gewicht van de aandrijving van het voertuig staat niet in het nieuwe voorstel. Op dit moment onderhandelen de lidstaten, de commissie en het Europees Parlement over de uiteindelijke tekst. Het voorstel kan dus nog veranderen. Verwacht wordt dat de nieuwe richtlijn eind 2025 gereed zal zijn en ongeveer drie tot vier jaar later in Nederland geïmplementeerd moet zijn. Tot die tijd zullen de regels over het B-rijbewijs tot en met 4.250 kg uit de huidige richtlijn en nationale wet- en regelgeving gelden. 

Mocht u vragen hebben dan kunt u contact met ons opnemen.